Nolakoak gara argentinarrok?

Mundu osoan ezagutzen gaituzte “tango” eta Maradonari esker, baina zoritxarrez, azken urteotan, Bankuen “korralitoa” gehitu diogu topiko ezagunen zerrendari. Dirudienez, futbola, psikoanalisia eta erosketak dira gure zaletasunak, baina idazle eta soziologo askok gure ezaugarriei buruz eztabaidatu dute eta iritzi desberdinak eman dizkigute.

Arturo Jauretxe idazleak, esaterako, 60 hamarkadan, “El medio-pelo en la sociedad argentina” liburuan, itxurakeria gure ezaugarri berezietako bat dela esan zuen, hau da, bizi maila altuagoa dugula erakusteko plantak egiten omen ditugu.

Gaur egunean, batzuen ustez, 60 hamarkadako “medio-pelo”ak ohiturak eguneratu ditu: merkataritza-guneko kontsumitzaile bihurtu da eta “country” batean bizi da.

Orain dela urte asko, Jorge Luis Borgesek ere eman zuen iritzi ziztatzailea honako honekin: Argentinarrak nahigo du ezmorala eman ergela baino.

2001.eko abuztuan, TNS- Gallpuek Argentina osoan egindako inkestaren arabera, hona zertzat jotzen dugun geure burua argentinarrok: azkartzat, bide errazen laguntzat eta berekoitzat.

Gaur egunean, Carlos Ulanovsky kazetariak bere “Cómo somos” (Nolakoak gara) liburuan, argentinarren berezkotasunak, atzerritarren ustez, aipatzen ditu. Egoera hauek dira harrituta uzten dituztenak:

Adinekoei “hika” hitz egiteak, denei musu emateak, ere bai

Hiri handietan jende asko kaleetan beti presaka ibiltzeak

Bai oportunista eta berritsuak bai txeratsuak izateak

Clarin egunkarian, Argentinan bizi izaten geratu diren kanpotarren iritziak askotan agertzen dira. Solidarioak, mesfidati samarrak eta harroak garela esanez, deskribatzen gaituzte gehienek.

Batzuek guk kritika zorrotzak egiten ditugula eta oso zuzenak garela uste dute.

Umorista mexikotar batek sarkasmoz esan du: “negoziorik onena da argentinarra balio duenagatik erostea eta balio duela esaten duenagatik saltzea”

Gure bizkortasun kriolloari (viveza criolla) buruzko oso kritika gogorra egiten digute askok... Beste topiko arrunt bat da legei ez diegula jarraitzen esatea. Zoritxarrez, kasu askotan egia da, baina nire ustez, argentinar gehienok legeak betetzen ditugu eta arduraz lan egiten dugu.

Identitate-arazoak ditugula entzutea ere topiko ezaguna da. Hori uste dutenek gure bizimodua europarrena bezalakoa dela, baina Hirugarren Munduko ekonomian bizi garela azaltzen dute. Iritzi honetan zerbait egiazkoa dagoela iruditzen zait; Buenos Airesen ez ezik, beste hiri handietan ere, heziketa-maila altua da eta gure zientzialariak, bekadunak, artistak, idazleak... mundu osoan dira ezagunak.

Gure herria, besteak bezalakoa, batzuetan kontraesankorra da. Akatsa eta bertuteak elkartzen dira gure fisonomia megatzeko metatzeko (???). Nire ustez, bizitzan, ezer ez da erabat zuria ezta beltza ere. Gainera, definizio hauetako batzuk aurreiritziak iruditzen zaizkit, jende famatuak eutsi arren.

Dena dela, nahiz garen harroputzak, nahiz ez; batzuetan solidarioak, besteetan indibidualistak; barnealdekoak isilak eta porteñoak, berritsuak...denoi adiskideekin elkartzea eta partekatzea gustatzen zaigu eta sentimenduak erakustea ere bai.

Ez hobeak ez txarragoak besteak baino, izango gara izatea eta egitea erabakiko duguna. Agian, hori da egi bakarra eta guri dagokigu egitea!